Bilgi Okur Yazarlığı

Google'da Arama Yapmak

Anahtar Sözcük ile Arama

En çok kullanılan arama şeklidir. Anahtar sözcük araması birden fazla kavramı ilişkilendirmenize, dolayısıyla, birden fazla konuyu içeren aramalar yapmanıza olanak tanır. Yaygın olarak kullanılmasının bir nedeni de budur. Anahtar sözcüklerle bilgi ararken isabet oranını arttırmak amacıyla kullanılabilecek teknikler vardır. Bu bölümde söz konusu teknikler ele alınacaktır.

Tırnak İşareti Kullanımı

Çift tırnak operatörü ile aradığınız kelime grubunu google birebir aratacaktır. Tırnak içine alınacak kavramların seçiminde dikkatli davranmak gerekir. Gereksiz tırnak kullanımı, örneğin, araştırma sorusunun olduğu gibi tırnak içine alınması konuyla ilgili olduğu halde bazı kaynakların arama dışında bırakılmasına neden olur.
Tırnak işareti kullanmaya uygun örnekler

  • “Madde bağımlılığı”
  • “Cep telefonu”
  • “Kalp krizi”
  • “Çevre kirliliği”
  • “Küresel ısınma”

Boole İşleçleri Kullanımı

Boole işleçleri anahtar sözcük aramalarında kullanılan VE, VEYA, DEĞİL’den (AND, OR, NOT) oluşurlar. Bu işleçler, 19. yüzyılda yaşamış bir matematikçi olan George Boole tarafından bulunduğu için onun adıyla anılmaktadır.

AND Kullanımı

Farklı kavramları bir arada içeren kaynakları bulmak istediğiniz zaman ilgili anahtar sözcükleri AND ile ilişkilendirmeniz gerekir. Burada AND Google'a her iki kavramı da içeren kayıtları araması gerektiğini bildirir.

Örneğin:
pazarlama AND ebeveynler

Bir veri tabanında yapılacak böyle bir arama hem ebeveynler hem de pazarlama kavramlarını içeren kaynakların bulunmasını sağlar. Eğer bir kaynak bu sözcüklerden sadece birini içeriyorsa (sadece pazarlama veya sadece ebeveynler) arama sonuçlarının dışında kalır. Arama stratejisinde AND kullanımı aramayı daraltır. Tek bir anahtar sözcük ile yapılan bir arama sonucunda ulaşılan kayıt sayısı aramaya AND ile yeni anahtar sözcükler eklendiğinde azalır. İstediğiniz sayıda sözcüğü AND ile ilişkilendirebilirsiniz. Google ve bazı arama motorları arama algoritmasına göre aralarında boşluk bırakarak yan yana yazılan kavramlar arasında AND varmış gibi işlem yaparlar.

OR Kullanımı

Birbirlerinin yerine kullanılabilecek sözcükler (genellikle eş anlamlı, dar ve geniş kapsamlı sözcükler) OR ile ilişkilendirilirler. Bu durumda veri tabanı söz konusu sözcüklerden herhangi birini içeren tüm kayıtlara ulaşır. İstediğiniz sayıda sözcüğü OR ile ilişkilendirebilirsiniz.

Örneğin:
ebeveyn OR anne OR baba
iktisat OR ekonomi
İnternet OR “world wide web” OR www
Sadece bir sözcük ile yapılan arama sonucunda ulaşılan kaynak sayısı bu sözcüğe VEYA ile bağlanan ikinci bir sözcüğün eklenmesiyle artar. Kavramları VEYA kullanarak ilişkilendirmek aramayı genişletir.

NOT Kullanımı (- Tire veya Eksi)

Dahil edilmesini istemediğimiz kelimelerin önüne - koyarak arama sırasında çıkmasını engelleyebiliriz. Mesela Başakşehir bir ilçe. Ancak futbol takımı son dönemde iyi işler çıkarıyor. Başakşehir diye arattığınızda size ağırlıklı futbol takımı olan Başakşehir ile ilgili bilgi gösteriliyor. Biz sadece Başakşehir hakkında bilgi almak istiyorsak Başakşehir —futbol yazarak Google'a Başakşehiri futbol ile ilişkilendiren sonuçları gösterme diyebiliriz.

Joker Kullanımı (Wild Card)

Joker kullanımı aynı sözcüğün farklı biçimlerini aramaya dahil etmenize yardımcı olur. Joker kullanımı aramayı genişletir, dolayısıyla arama sonucunda erişilen kaynak sayısını arttırır.

Joker işareti veri tabanından veri tabanına farklılık gösterebilir. Yıldız, soru işareti, dolar işareti bu amaçla kullanılabilmektedir.

Örneğin, reklam sözcüğünün sonunda ve advertisement sözcüğünde s harfinden sonra kullanılacak bir joker işareti (bu örnekte * kullanılmıştır) ile aynı kökten türetilen tüm diğer sözcükleri de arama kapsamına almış olursunuz.

reklam*
reklamlar
reklamcı
reklamcılık

Google gibi bazı arama motorları sözcüklerin tekil ve çoğul hallerini otomatik olarak aratırlar. Ancak, sözcüklerin diğer biçimleri için joker kullanmak gerekir.

Google Operatörleri

Boole İşleçleri Google Arama Motoru Üzerinde de Başarı ile Çalışmaktadır. Ancak Google Aramayı Daha Detaylı Yapabilmemiz için Aşağıda Öğreneceğiniz Arama Operatörlerini de Kullanmaktadır.

Define Kullanımı

Herhangi bir kavramın tanımını bulmak için Google arama kutusuna define (tanımla) sözcüğünün yanına tanımını aradığınız sözcüğü yazmanız gerekir (örneğin, define:internet). Bu durumda o sözcükle ilgili Web sayfalarına değil sadece tanımlara ulaşırsınız.

Site Operatörü

Aramayı sadece belirlenen site üzerinde yapan operatördür. Örneğin artvin kelimesinin sadece ekşi sözlük üzerinde yazılmış girdilerini görmek istiyorsam alttaki sorgusu çalıştırabilirim.

Fatih Dönmez site:www.enerji.gov.tr

Bu bir site olduğu gibi “.edu” ya da “.gov” gibi ilgili grup sitelerinde de arama yapabilirsiniz. Örneğin Fatih Dönmez ismini sadece devlet sitelerinde aratalım. Fatih Dönmez site:gov.tr

Filetype Operatörü

Aramayı istediğiniz dosya tipinde yapan operatördür. Operatöre dosya formatları vermeniz gerekir. PDF, DOCX, TXT, PPT gibi. Örneğin sunum yapacaksınız ve sunumunuz konusu Türkiye'deki enerji kaynaklarının kullanımı. Bu sunum olacağı için internetteki diğer hazırlanmış PPT dosyalarını incelemek isteyebilirsiniz. Bu durumda alttaki şekilde bir arama yapabilirsiniz.

Türkiye'deki enerji kaynaklarının kullanımı filetype:PPT

Related Operatörü

Aradığınız argüman ile ilişkili olan siteleri listeler. Mesela kurumumuz ismini aratırsanız, Kurumumuz ile ilişkisi olan siteler, yazılar listelenecektir.

related:"Botaş International"

Related Operatörü

Aradığınız argüman ile ilişkili olan siteleri listeler. Mesela kurumumuz ismini aratırsanız, Kurumumuz ile ilişkisi olan siteler, yazılar listelenecektir.

related:"Botaş International"